Oleje naturalne – co warto wiedzieć?

Historia oleju sięga czasów starożytnych – pierwsze odnalezione w egipskich grobowcach flakony z olejem palmowym pochodziły sprzed paru wieków przed naszą erą. Dziś oleju używamy głównie w celach kulinarnych, ale dawniej olejem (np. lnianym) konserwowano drewno. Obecnie najnowsze technologie pozwalają na niekłopotliwe pozyskanie oleju, jednak w dawnych czasach wytworzenie go było nie lada przedsięwzięciem. Olej szybko się psuł. Dopiero w XIX wieku na wsiach zaczęły pojawiać się pierwsze proste wytłaczarki do olejów – nasiona wkładano do specjalnego lejka, by później klinem (na bieżąco) wycisnąć z nich olej.

Z czasem produkcja olejów rozwinęła się na masową skalę. Producenci zaczęli olej poddawać rafinacji, w celu przedłużenia trwałości, a współcześnie możliwe jest nawet produkowanie oleju w warunkach domowych. W polskich gospodarstwach domowych coraz częściej pojawiają się prasy, dzięki którym można na bieżąco wytłoczyć olej. Posiadając takie urządzenie możemy sami zadecydować, po jaki tłuszcz roślinny w danej chwili sięgnąć. Oleje tłoczone na zimno powinny być przechowywane w lodówce, w szczelnie zamkniętej butelce. Oleje roślinne powinny stanowić element zdrowej i zróżnicowanej diety, ale powinniśmy także szczególną uwagę zwracać na jakość i świeżość produktu. Najbardziej korzystne dla naszego zdrowia będą oleje, które są wytłoczone ze zdrowych surowców, na przykład z nasion, owoców, orzechów czy pestek: czarnuszki, lnu, wiesiołka, konopi, ostropestu, krokosza, głogu czy rokitnika. Przy czym oleje te na pierwszym miejscu powinny mieć zastosowanie lecznicze, a na dalszym kulinarne czy kosmetyczne.

Dobry olej, czyli jaki?

Dobry olej roślinny powinien być tłoczony na zimno (bez przekraczania temperatury 40–50°C), ponieważ tłoczenie na gorąco zabija sporą część witamin i niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT). Temperatury, w których oczyszcza się oleje, przekraczają zazwyczaj 240°C. To temperatura, w której nienasycone kwasy tłuszczowe przekształcają się w toksyczne kwasy tłuszczowe trans. Z tego samego powodu olejów roślinnych tłoczonych na zimno nie powinno się podgrzewać w większych temperaturach – najlepiej doprawiać nimi chłodne potrawy.

Olej – co może mu szkodzić

Najwięcej składników bioaktywnych mają świeże oleje naturalne nierafinowane i niefiltrowane. Z biegiem czasu zawarte w nich kwasy NNKT ulegają utlenieniu, przez co olej traci swoje cenne właściwości. Tlen jest wrogiem oleju. Tłuszcz roślinny w kontakcie z nim bardzo szybko jełczeje, a utleniony może wręcz zaszkodzić zdrowiu. Aby nie doprowadzić do kontaktu oleju z powietrzem, należy szczelnie zamykać opakowanie i nie pozostawiać go otwartego przez długi czas. Kolejnym czynnikiem sprzyjającym psuciu się oleju jest światło przyspieszające powstawanie wolnych rodników powodujących utlenianie i rozkład kwasów tłuszczowych oraz witamin. Dobrą radą jest przechowywanie butelek z olejem w szafce – z dala od światła. Olej powinien być przechowywany w odpowiednich warunkach termicznych, oznacza to, że temperatura otoczenia nie powinna przekraczać 20°C. Większość tłuszczów roślinnych musi być przechowywana w temperaturze poniżej 20°C. W wyniku wyższej temperatury szybciej następuje jełczenie. Temperatura powyżej 35°C utrzymująca się dłuższy czas może spowodować zepsucie tłuszczu już w ciągu kilku czy kilkunastu dni. Oleje roślinne podatne są na chłonięcie zanieczyszczeń. Nawet zwykłe kropelki wody, które dostały się do tłuszczu, mogą przyspieszyć jego jełczenie. Olej nie powinien mieć kontaktu z elementami mogącymi go skazić (np. palce, waciki).

Oleje z naszego sklepu

Jeśli nie mamy w domu własnej prasy do oleju, możemy skorzystać ze sprawdzonych olejów dostępnych na rynku. W naszych olejach pierwsze tłoczenie odbywa się na zimno, w temperaturze nieprzekraczającej 35°C, z nasion najwyższej czystości. Oleje są tłoczone na bieżąco pod konkretne zamówienie – produkt nie zalega na półce dłużej niż 2 dni. Oleje są nieczyszczone, niefiltrowane oraz nierafinowane, a także bez jakichkolwiek dodatków, nierozcieńczane innymi olejami. Olej, który Państwu wysyłamy, ma maksymalnie 2–5 dni.